همزیستی مسالمت آمیز چین و عراق - مجله حقوق

با ما همراه باشید و با تور چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

به گزارش گروه اقتصادی خبرنگاران، البته این گونه قرارداد ها پیشتر هم تجربه شده است، اما از نظر حجم، قرارداد اخیر یکی از قرارداد های عظیم نفتی در حوزه تجارت محسوب می گردد. عراقی ها به پول احتیاج دارند، چینی ها نیز پول دارند و برای نفتی که می خواهند بخرند به حساب فروشنده واریز می نمایند. طرف های این معادله برای آنکه از امنیت اقتصادی و جریان پایدار انرژی برخوردار باشند این قرارداد را به امضا رساندند، اما نکته اصلی چیست؟

اینکه چینی ها به عراق تمایل بسیاری دارند، به دلیل ذخایر و فراوری نفت این کشور است، اما این همه ماجرا نیست؛ پکن از دوران حکومت صدام سعی می کرد جای پای خود را در خاورمیانه و این کشور محکم کند، هرچند که در ابتدای ابراز وجود گام هایش محتاطانه بود، ولی طی یک دهه اخیر بیشترین سرمایه گذاری در میان کشور های خاورمیانه را در عراق انجام داده است. این کشور بیش از 150 میلیارد بشکه نفت دارد که با توجه به تازه نفس بودن میادینش، منبع عظیمی برای تأمین کشوری است که تا هفت سال آینده به عظیم ترین مصرف نماینده نفت دنیا تبدیل می گردد. کشوری در این مختصات، حتماً دسترسی به منابع را در اولویت و استراتژی های خود قرار می دهد تا صندلیش را در اقتصاد دنیای مستحکم تر و عنوان نخستین قدرت اقتصادی را تصاحب کند.

با چنین رویکردی، چین در عراق سرمایه گذاری می نماید و در قبال آن، علاوه بر کسب امتیازات شیرین، آینده انرژی خود را نیز تضمین می نماید. کشوری که تقریباً در حوزه زیرساخت های صنعتی، نیروگاهی، برقی و عمرانی بسیار شرایط ناگواری دارد، مورد توجه چینی ها قرار گرفته است. مانند آلمان و امریکا، اما مسئله اینجاست که عراق تصمیم گرفته در چه پازلی بازی کند. از زمان نخست وزیری نوری مالکی تا عادل عبدالمهدی، رویکرد سیاستمداران عراقی برای بازسازی کشورشان روی چین متمرکز بوده است؛ چینی ها برنامه بلندپروازانه ای را در حوزه اقتصادی در دست اجرا دارند و اصولاً هر کشوری که در این برنامه حضور داشته باشد، می تواند آینده روشنی را برای خود ترسیم کند. درست برعکس چین، امریکایی قرار گرفته که برای کارسازی برای شرکت های خود از ابزار تحریم و تهدید استفاده نموده و بابت قرارداد هایی که میان بغداد و پکن امضا می گردد، آتش اعتراضات در جنوب عراق و حتی پایتخت این کشور را شعله ور می نماید.

استراتژی انرژی چین، پایه سرمایه گذاری های خارجی این کشور است و عراق هم با درک درست از سند های بالادستی پکن، همکاری های خود را افزایش داده است؛ چین به نفت عراق احتیاج دارد و عراق نیز به پول چین. بین النهرینی ها دوست ندارند تماشاگر بازی باشند که صندلی نخست صادرنماینده نفت به چین، میان عربستان و روسیه دست به دست می گردد. گرچه غربگرایان در عراق روی اتحاد استراتژیک با امریکا تأکید دارند، اما نباید از یاد برد که عراق چیزی جز نفت و خرما ندارد؛ کالا هایی که اصولاً بازار مصرفی در ایالات متحده ندارد و اگر هم پیوندی برقرار گردد یک پیوند تجاری است، درست برخلاف چین.

وقتی در سال 2003 ارتش این کشور به عراق حمله کرد، شرکت های غربی و امریکایی صاحب قرارداد های نفتی شدند تا با استخراج نفت عراق، امنیت انرژی کشورشان را تأمین نمایند. از سال 2010 به بعد با افزایش فراوری نفت امریکا، استراتژی واشنگتن تغییر کرد. شرکت های امریکایی عراق را ترک کردند و به کردستان رفتند. نفت عراق دیگر برای کاخ سفید اهمیت امنیتی نداشت و تنها چیزی که ایالات متحده در پی آن بود، پول صادرات نفت این کشور بود. عراقی ها این را درک نموده اند؛ عادل عبدالمهدی، نخست وزیر سابق عراق نیز به این موضوع در مجلس اعتراف کرد و گفت که ترامپ او را تهدید نموده چنانچه به جای شرکت های امریکایی با شرکت های چینی قرارداد های اقتصادی امضا کند، این کشور را تحریم می نماید. با این وجود، بغداد گرایش خود را به سمت چین حفظ نموده است تا علاوه بر جذب سرمایه گذاری از پکن، احتیاج های اقتصادی و اقتصادی خود را نیز رفع کند. برخلاف عراق که دوران گذر از روابط تجاری به روابط استراتژیک را درک نموده است، ولی دولت ایران و اغلب کارگزاران آن طی چند سال گذشته، بدون توجه به مبانی روابط بین المللی بر اساس منافع اقتصادی، یک رابطه پیروز را فروش نفت و امضای دو، سه قرارداد با شرکت های غربی می دانند که با ساده ترین تحریمی همه چیز را متوقف می نمایند. آیا سیاستمداران عراقی فهم بیشتری از دولت تدبیر و امید دارند یا دولت مستقر، برنامه دیگری در سر داشته و دارد.

منبع: روزنامه جوان