معرفی تعدادی از غارهای دیدنی مراغه - مجله حقوق

غار هامپوئیل؛ جاذبه ای اسرارآمیز و کهن

غار هامپوئیل یا غار کبوتر در اصطلاح محلی به عنوان قدیمی ترین غار ایران و دومین غار قدیمی جهان، در 15 کیلومتری جنوب شرقی مراغه و در حوالی روستای گشایش واقع شده است. این اثر طبیعی و کهن در دامنه کوهی صخره ای زیبایی های بسیاری را در دل خاموش و خسته خود دارد و این مواهب الهی دوستداران طبیعت را به خود جذب می نماید. این غار کهن و زیبا با 150 میلیون سال قدمت تخمین زده شده، مملو از زیبایی های طبیعی و بی نظیری است که در کمتر غاری میتوان مشابه آن را دید.

اهمیت غار هامپوئیل به دلیل وجود چاه های عمیق و مخوفی است که به صورت تنوره های سنگی و تالارهای بزرگ دیده می گردد و آن را اثری مجذوب نماینده برای غارشناسان، محققان و کوهنوردانی نموده که همه ساله برای بازدید از آن به این منطقه سفر می نمایند. این غار آهکی بزرگ و مخوف که هنوز بخشهایی از آن کشف نشده، سرشار از عجایب و شگفتی های طبیعی بوده و در آن آثار حضور 200 هزار ساله بشری (عصر حجر) کشف شده و از این رو نظیر این غار فقط در استان کالیفرنیای آمریکا وجود دارد.

اعماق خاموش اما زیبای این غار کهن و تاریخی با چاه های مخوف و دیواره های آهکی و بی بدیل خود گردشگران، محققان و غارنوردانی از سراسر جهان و کشورمان را به خود جذب می نماید. وجود محوطه های وسیع، راهروهای تنگ، چاه های عمیق و ناشناخته با سفره های آب زیرزمینی و رسوبات زیبای آهکی این غار مخوف را به جاذبه ای زیبا تبدیل کرد. این غار زیبا به دلیل برخورداری از چاه ها و جاذبه های زیبای درون غاری به شماره 235 در لیست آثار طبیعی ملی کشور به ثبت رسید و تحت حفاظت و نظارت نهاده شد.

غارهای قیرخ کوهول (چهل غار) یا کهجوق

غارهای قیرخ کوهول در 20 کیلومتری مراغه و در دامنه کوه های مجاور رودخانه مغانجیق در 5 کیلومتری جنوب شرقی روستای مغانجیق و در سه کیلومتری روستای کهجوق واقع شده و از جمله آثار کهن و تاریخی است. این مجموعه از زیباترین و ناشناخته ترین غارهای دست ساز و یکی از جاذبه های گردشگری این شهرستان، در دامنه کوهی بنا و به دو قسمت غارهای شمالی و جنوبی تقسیم شده است. این غارها دست ساخته های بشری و دارای سه ورودی مستقل با طاق های قوسی هستند که هر کدام به اتاق های جداگانه ای راه داشته و هر یک از اتاق ها نیز با ورودی های تو در تو باهم در ارتباط هستند. براساس یافته های تاریخی و باستانی، حاشیه های دره سرسبز رودخانه مغانجیق مراغه از مهمترین محل های شکل گیری تمدنهای مختلف دوره های پیش از تاریخ تا عصر حاضر بود.

غار چپر (چپر کوهولی)؛ اثری کهن و ناشناخته در دل طبیعت

غار چپر در 10 کیلومتری شمال شرقی مراغه در شرق روستای چوان سفلی نهاده شده و از جاذبه های کهن طبیعی این منطقه بشمار می رود. این غار طبیعی و تاریخی که در سالهای اخیر کشف و بر روی آن مطالعه می گردد، دارای 200 متر طول بوده و برای شناخت بیشتر ابعاد باستانی و تاریخی آن، شناسایی و نقشه برداری شده است. این غار زیبا در سه طبقه دارای تالارهای کوچک و بزرگ و دالانهای پیچ در پیچ پوشیده از رسوبات زیبای آهکی شکل بوده و دارای چندین آبشار آهکی است. با وجود زیبایی های کم نظیر این غار، به دلیل تنگ بودن دهانه، ورود به آن با دشواری هایی همراه بود لیکن اکنون پذیرای گردشگران و غارنوردان داخلی و خارجی است.

غارهای تاریخی تپه رصدخانه مراغه

غارهای مجاور تپه تاریخی رصدخانه مراغه به عنوان آثاری کهن در کنار رصدخانه مشهور و تاریخی این شهر، جاذبه ای کمتر شناخته شده برای گردشگران و علاقمندان به تاریخ و تمدن آذربایجان است. این غار در نزدیکی روستای طالبخان مراغه در صخره های بالای کوه با طرح جناغی حجاری شده است. غار در دل کوهی از جنس ماسه سنگهای رسوبی و آهکی ایجاد شده و در اصل حفره ها و شکاف های عمیق و طبیعی بوده که برفراز آن آثار رصدخانه مشهور مراغه به جای مانده است.

محوطه این غار طبیعی بوده لیکن در قرون قبل از اسلام راهروها و فضاها شکل داده و برای استفاده در آیین های مذهبی آماده شده است. براساس مقاله معرفی تعدادی از غارهای دیدنی مراغه گفته می گردد در دوره ایلخانان مغول از فضای موجود آن برای ایجاد ساختمان های فرعی رصدخانه استفاده شده است. غارهای مجاور رصدخانه مراغه در تاریخ 14 مرداد 1382 با شماره ثبت 9475 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.